gemiddelde leestijd ca. 10 min.
Waardering uiten en
dankbaarheid tonen
De valkuilen bij het geven van complimenten en hoe je ze kunt vermijden
Waardering uiten en
Waardering uiten over en dankbaarheid tonen
Valkuilen bij het geven van complimenten en hoe je ze kunt vermijden
Mensen denken vaak aan Geweldloze Communicatie als iets dat alleen in moeilijke of uitdagende situaties kan worden toegepast – iets dat je enkel bij een conflict zou kunnen gebruiken.
Maar Geweldloze Communicatie is ook een krachtige manier om het leven te vieren door middel van waardering te tonen en dankbaarheid te uiten. Het helpt je om onderscheid te maken tussen twee vormen van bewustzijn die elk een heel andere benadering kennen van het leven en je relaties.
De ene vorm kent een afstandelijke levenshouding, met een onrealistische denkwijze en -taalgebruik. Hier wordt als taalkundige afkorting en metafoor ‘Jakhalstaal’ voor gebruikt.
De andere vorm waardeert het leven, door optimistische gedachten en taal, wat een andere manier is om Geweldloze Communicatie te beschrijven. Hier wordt als taalkundige afkorting en metafoor Giraffentaal voor gebruikt.
Jakhals en Giraffe zijn op mensen gerichte metaforen die weinig te maken hebben met het daadwerkelijke gedrag van de dieren. Hieronder worden ze voor educatieve doeleinden gebruikt om je te helpen dankbaarheid en waardering te leren uiten met Geweldloze Communicati
Wie heeft gelijk en wie ongelijk?
Het doel van Geweldloze Communicatie is het scheppen van een hoogwaardige verbinding tussen mensen van waaruit iedereen bereid is aan elkaars welzijn bij te dragen.
Marshall Rosenberg reisde de wereld rond om bij conflicten te bemiddelen. Gedurende 40 jaar leidde hij mensen op en zei dat mensen in elke cultuur twee soorten spellen spelen. Een van de spellen noemde hij: “Wie heeft gelijk en wie ongelijk?” Het andere spel noemde hij: “Hoe kan ik het leven voor mezelf en anderen aangenamer maken?”
- Wie gelijk heeft en wie ongelijk, is het spel dat iedereen speelt wanneer Jakhalstaal gebruikt wordt.
- Hoe kan ik het leven voor mezelf en anderen aangenamer maken, is het spel dat gespeeld wordt wanneer Giraffentaal gesproken wordt.
Wanneer je Jakhalstaal gebruikt, vertrouw je erop dat andere mensen doen wat jij van hun verwacht, ongeacht of het voor ze prettig is of niet.
Waardering tonen voor, en dankbaarheid uiten in Jakhalstaal
Waardering tonen voor, en dankbaarheid – geuit in Jakhalstaal – lijken op loftuitingen en complimenten, het zijn echter stereotiepe oordelen over wat iemand is.
Het werkwoord ‘zijn’ verwijst naar een star onveranderlijk denkpatroon. Zoals bijvoorbeeld: “Jij bent een goede dochter.” of “Jij bent een geweldige student.” of “Jij bent een fantastische muzikant.” Dit zijn stereotiepe oordelen die geen uitleg geven over het feit dat het leven dynamisch is en voortdurend verandert.
Een van de bedoelingen achter gevoelloos geuite dankbaarheid – loftuitingen en complimenten – zijn:
- Ik sta op het punt om je iets te vragen wat ik (van je) wil, dus geef ik je een compliment om te proberen je ‘ja’ te laten zeggen.
- Door je te loven en complimenten te geven probeer ik je ertoe te bewegen mij aardig te vinden of je genegenheid of acceptatie te ontvangen, zelfs als ik me niet bewust ben van deze onderliggende behoeften.
De kostprijs van gevoelloze dankbaarheid
Een deel van het probleem met complimenten is dat de diepere boodschap van de spreker niet wordt overgebracht. Wanneer iemand een ander prijst en complimenten geeft vestigt het de aandacht op de onveranderlijkheid van iemand, in plaats van welke bijdrage de ander aan het welzijn heeft geleverd.
Mensen worden – als kostprijs – achterdochtig over de intenties wanneer iemand ze – op de hierboven genoemde wijze – leuk vindt. Het tast het vertrouwen in degene aan. Bovendien loopt hij als het ware het werkelijke cadeau van dankbaarheid en waardering mis.
De werkelijk intentie en doelstelling van dankbaarheid
De enige werkelijke intentie is het te vieren!
Wanneer iemand iets heeft gezegd of heeft gedaan dat bijgedragen heeft aan je behoeften, vier je met anderen de kracht waar je gemeenschappelijk over beschikt om elkaars leven aangenamer te maken.
Het andere doel van dankbaarheid is feedback geven. Wanneer je met anderen spreekt of met hen samen dingen doet, wil je dat je woorden en daden een bijdrage leveren aan hun welzijn. Dankbaarheid tonen voor, en waardering uiten zorgt voor de feedback die laat weten dat je in die opzet bent geslaagd.
De primaire intentie van dankbaarheid tonen en waardering uiten – in de zin van Geweldloze Communicatie – is vieren, de secundaire doelstelling is feedback geven.
Wanneer je probeert om iets terug te krijgen of aardig gevonden wilt worden, of probeert om een moeilijke boodschap te verzachten dan is dit niet langer meer waardering tonen en dankbaarheid uiten in de zin van Geweldloze Communicatie.
De kostprijs van geen dankbaarheid voor te tonen
Heb je ooit iets voor iemand gedaan waarbij je de indruk had dat je twijfelde of het wel iets bijdroeg aan zijn welzijn, en dat je nooit iets terug hoorde of het wel of niet had bijgedragen aan wat er gebeurd was?
Wat voor de meeste mensen gebeurt is dat ze de energie, motivatie en het enthousiasme kwijtraken rond het bijdragen in het algemeen en in het blijvend bijdragen.
Geen feedback ontvangen, die je laat weten dat je woorden en daden bijdragen aan het welzijn van anderen, maakt het eenvoudig de energie te verliezen om het te blijven doen. Mensen die geen waardering en dankbaarheid ontvangen, hebben de neiging om de drijfveer te verliezen bij wat ze doen. Voorzichtigheid is geboden dat dit geen subtiele poging tot manipulatie wordt, door je aan de primaire intentie te herinneren: vieren
Waarom werkt belonen van mensen op de lange duur niet?
Mensen stimuleren of belonen werkt alleen op de korte duur.
Meestal ligt de bedoeling van het stimuleren en belonen erin om anderen blijvend een bepaald gedrag te laten vertonen. Dit is geheel iets anders dan samen te vieren hoe jullie gemeenschappelijke inspanningen hebben bijgedragen aan het vervullen van de wederzijdse behoeften.
Of het nu manager van de maand, werknemer van het jaar, een medaille of een financiële bonus is, het stimuleren van mensen verliest op de lange termijn zijn effectiviteit wanneer ze zich realiseren dat ze gemanipuleerd worden.
Dit is een van de tekortkomingen wanneer er gepoogd wordt complimenten als een stimulans te gebruiken om anderen ertoe aan te zetten bepaalde werkzaamheden te blijven doen. Zodra ze zich realiseren dat ze gemanipuleerd worden, vermindert het meteen de zingeving en voldoening.
Incentives, waaronder het uiten van complimenten, leiden mensen naar extrinsieke bronnen van vervulling in plaats van het vervullen van de aanwezige behoeften.
In plaats van te manipuleren laat een taal, die de universele menselijke behoeften vervuld, anderen weten dat hun handelen een prettige bijdrage heeft geleverd aan het leven
Intenties versus correct woordgebruik
Wat als iemand gewoon niet de middelen of vaardigheden heeft en de oude gewoonte van complimenten in Jakhalstaal blijft uiten? Dit is waar het verschil kan worden gemaakt tussen iemands werkelijke intenties en de techniek van hoe woorden gebruikt worden.
Geweldloze Communicatie gaat over het creëren van een hoogwaardige verbinding waar een wederzijds bevredigend resultaat uit voorkomt. Als het je bedoeling is je zin te krijgen of dat je een bepaalde uitkomst wilt beïnvloeden, kan je woorden gebruiken die op Geweldloze Communicatie lijken, bijvoorbeeld door het correct gebruiken van de waarnemingen, gevoelens, behoeften en verzoeken.
Maar omdat je intentie gericht is op het bereiken van een specifiek resultaat, is het geen Geweldloze Communicatie meer. (Met Geweldloze Communicatie richt je je eerst op het maken van een verbinding, voordat je problemen oplost.)
Het is vergelijkbaar met dankbaarheid tonen voor en waardering uiten. Iemand die misschien een afstandelijke levenshouding heeft, kan de woordvolgorde op de juiste wijze gebruiken. Evenzo kan iemand de oprechte intentie hebben om alleen maar te vieren, maar kan niet de woorden vinden zodat je je kunt verbinden met zijn aanwezige behoeften. Het op zich gebruiken van de juiste woorden maakt nog geen Geweldloze Communicatie.
De intentie om een hoogwaardige verbinding te creëren – los van een specifieke strategie, uitkomst of oplossing – is de essentie van Geweldloze Communicatie. De intentie van dankbaarheid tonen en waardering uiten is: vieren. En enkel die intentie telt.
Hoe toon je waardering voor en uit je dankbaarheid met Geweldloze Communicatie?
Geweldloze Communicatie kent vier onderscheidingen: waarnemingen, gevoelens, behoeften en verzoeken.
De vierde onderscheiding – het verzoek – is meestal optioneel wanneer je dankbaarheid uit, omdat je meestal wilt dat de ander het gewoon ontvangt en in zich opneemt. Vaak kan je aan de lichaamstaal of ogen al zien dat hij het heeft begrepen.
De eerste drie onderscheidingen: waarnemingen, gevoelens en behoeften werken op dezelfde manier als elk onderdeel van Geweldloze Communicatie, hoewel het bij het uiten van dankbaarheid nuttig kan zijn om de volgorde een beetje te variëren in waarnemingen, behoeften en gevoelens.
Probeer het zelf maar eens uit. Denk aan iemand die iets heeft gezegd of gedaan dat een prettige bijdrage heeft geleverd aan je welzijn. Schrijf het op met een van deze drie onderscheidingen:
Waarneming – wat heeft de ander specifiek gedaan of gezegd dat heeft bijgedragen aan je welzijn. Wees zo specifiek mogelijk. Bijvoorbeeld: “Vanochtend ben je heel aardig voor me geweest.”, is minder specifiek dan: “Vanmorgen toen je voor mij ontbijt hebt gemaakt.”
Vertel vervolgens welke behoefte van je werd vervuld door dat wat de ander gedaan heeft. Bijvoorbeeld: “Toen je vanochtend het ontbijt maakte, droeg dit bij aan mijn behoefte aan ondersteuning.”
Vul het dan aan met hoe je erover denkt: “Toen je vanmorgen voor me ontbijt maakte, vervulde je mijn behoefte aan ondersteuning en hier ben ik je dankbaar voor.”
Dit is een diepere en rijkere wijze om iets te uiten dan wat je wellicht in het verleden zou hebben gezegd: “Bedankt voor het ontbijt.” of “Je bent een schat.” Deze laatste voorbeelden geven niet de diepte weer die je bereikt wanneer je de waarneming, de behoeften en het gevoel benoemt.
Onthoud, terwijl je het uiten van dankbaarheid en waardering aan het oefenen bent, dat het altijd de intentie is die telt en dat het de sleutel is. Je viert het simpelweg.
Wanneer je eraan denkt om iemand specifiek te vertellen wat hij heeft gezegd of gedaan, dat een bepaalde behoefte van je heeft vervuld en hoe jij je daarbij voelde, zal dat dankbaarder aanvoelen dan dat het anders het geval zou zijn geweest.
Marshall Rosenberg over dankbaarheid en waardering uiten
Marshall Rosenberg zag wat er gebeurd wanneer we dingen voor elkaar doen en geen feedback krijgen of onze acties bijdragen aan het welzijn, noch dat het op enige vorm gevierd wordt.
Omgevingen waar geen waardering getoond en dankbaarheid geuit wordt, zitten vol met ongemotiveerde, gedemoraliseerde mensen die niet op hun inspanningen aangesproken worden.
Omgevingen waarin waardering wel getoond en dankbaarheid wel geuit wordt, zijn vol leven. Zelfs als het eens lastig en moeilijk wordt, geeft een omgeving van waarderingen en dankbaarheid mensen een zekere emotionele veerkracht.
Met goedkeuring van PuddleDancer Press.
Hoe kun je Geweldloze Communicatie inzetten om dankbaarheid oprecht te uiten en waardering te tonen voor? Eigenlijk, heel eenvoudig! Het leerproces is de weg
Je kunt het leerproces meteen starten door je aan te melden voor een gratis online leertraject, waarbij inspiratie en leerplezier voorop staan.
Mens en Communicatie boeken over Geweldloze Communicatie
Geweldloze Communicatie laat keer op keer zien dat mensen enorm veel kunnen bijdragen aan elkaars welzijn.
Geweldloze Communicatie heeft – zoals aangetoond in dit artikel – de rol laten zien hoe manipulatieve complimenten bijdragen aan het verminderen van vertrouwen en enthousiasme, zowel in je persoonlijk als professionele leven.
Met Geweldloze Communicatie vier je de wijze waarop jij en anderen aan elkaars welzijn kunnen bijdragen en draag je met de verkregen welwillendheid binnen de relationele sfeer bij om conflicten eenvoudiger op te lossen.
De boeken van Mens en Communicatie over Geweldloze Communicatie kunnen je helpen:
- Bij het creëren van uitzonderlijke persoonlijke en professionele relaties,
- Anderen medelevend begrip aan te bieden,
- Wanneer en hoe je datzelfde begrip voor jezelf kunt vragen
- Hoe je misverstanden voorkomt en problemen oplost,
- Je eigen waarheid op een heldere, krachtige manier te uiten die eerder tot harmonie leidt dan tot een conflict,
- Begrip te creëren zonder dwang.
Of je nu al een tijd aan het leren bent of helemaal aan het begin staat om Geweldloze Communicatie te leren, Mens en Communicatie heeft een veelvoud aan boektitels over Geweldloze Communicatie, in het onderwijs, voor de opvoeding en op de werkplek die jou en de mensen om je heen helpen je emotionele intelligentie, interpersoonlijke en communicatieve vaardigheden te ontwikkelen.