Afbeelding van Freepik
gemiddelde leestijd ca. 4 min.
Een fundament voor verbinding in de klas
De WGBV+ formule
17 september 2024
Introductie
In het eerste artikel van deze serie, [Leerkrachten als gidsen in een dynamische leeromgeving], heb ik besproken hoe de rol van leerkrachten aan verandering onderhevig is in een wereld waarin technologie steeds meer verweven raakt met het onderwijs. Ik benadrukte hoe belangrijk het voor leerkrachten is om niet alleen kennis over te dragen, maar ook als gids te fungeren die een veilige en stimulerende leeromgeving creëert
In het artikel verkende ik hoe ICT/AI en Geweldloze Communicatie (GC) elkaar kunnen versterken om diepere, betekenisvolle leerervaringen te bieden. De focus lag op het herdefiniëren van de rol van de leerkracht als begeleider in plaats van alleen als kennisoverdrager, waarbij verbinding, betrokkenheid en samenwerking in de klas centraal staan.
In dit tweede artikel wil ik aantonen dat Geweldloze Communicatie (GC) niet alleen de communicatie tussen leerkrachten en leerlingen kan versterken, maar ook kan bijdragen aan een schoolcultuur waarin elke stem telt en empathie centraal staat.
De WGBV+ formule
In het boek Van conflict naar verbinding wordt de WGBV-formule geïntroduceerd, die staat voor Waarnemen, Gevoelens, Behoeften en Verzoeken. In De Veilige Klas voeg ik een extra dimensie toe: Empathie. Dit noem ik de WGBV+ formule. Deze formule benadrukt de kracht van empathie als verbindende kracht die essentieel is voor een veilige en ondersteunende leeromgeving.
"Wanneer we ons richten op het verduidelijken van wat wordt waargenomen, gevoeld en nodig is, in plaats van op het diagnosticeren en oordelen, ontdekken we de diepte van ons eigen mededogen."
- Waarnemen zonder te oordelen
Vaak worden situaties in de klas snel beoordeeld: een leerling wordt misschien ‘lui’ of ‘afgeleid’ genoemd, zonder dat men zich bewust is van wat de feitelijke waarneming zou kunnen zijn. Waarnemen zonder te oordelen betekent dat je feitelijk beschrijft wat je ziet of hoort, zonder interpretatie of oordeel. - Gevoelens erkennen
Wanneer gevoelens worden erkend en uitgesproken, ontstaat er ruimte voor begrip en verbinding. Het erkennen van gevoelens gaat niet om het oplossen van een probleem, maar om simpelweg te erkennen wat iemand voelt. - Behoeften identificeren
Achter elk gevoel ligt een behoefte. Het identificeren van deze behoeften is essentieel om echte verbinding en begrip te bevorderen. Het helpt om voorbij het gedrag te kijken en te begrijpen wat er werkelijk speelt. - Verzoeken helder formuleren
Het is belangrijk om duidelijk te communiceren wat er gewenst wordt, zonder dat dit als een eis wordt opgevat. Verzoeken zijn specifiek, haalbaar en positief geformuleerd. - Empathie als bindende kracht
Empathie is de kern die de vier andere componenten van de WGBV+ formule samenbrengt. Het is het vermogen om je in te leven in de gevoelens en behoeften van anderen zonder te oordelen. In de klas betekent dit dat zowel leerkrachten als leerlingen zich gehoord en begrepen voelen.
Samenvatting, reflectie en uitnodiging
Geweldloze Communicatie biedt leerkrachten een krachtige manier om eerst in contact te komen met hun eigen behoeften, voordat ze zich kunnen verbinden met de behoeften van hun leerlingen. Door in te zien dat het vervullen van de eigen behoeften een voorwaarde is om bij te dragen aan het welzijn van anderen, ontstaat er ruimte voor een oprechte en wederkerige relatie. Misschien klinkt dit in eerste instantie een beetje ‘egoïstisch,’ maar juist door goed voor de eigen behoeften te zorgen, kun je zonder kosten voor anderen bijdragen aan een leeromgeving waarin iedereen floreert. Elk van de vijf componenten—waarnemen, gevoelens, behoeften, verzoeken en empathie—draagt bij aan een rijkere en meer verbonden leeromgeving. Ik nodig je uit om deze componenten stap voor stap te integreren en de effecten ervan in je eigen onderwijspraktijk te ervaren. Stel je eens voor wat er zou veranderen als er meer ruimte komt voor empathie, begrip en wederkerigheid in de klas.
Wat spreekt je aan in deze benadering van GC? Zie je kansen of misschien obstakels om hiermee aan de slag te gaan in je omgeving? Deel je ervaringen, inzichten en vragen. Ik ben nieuwsgierig naar je eigen ervaringen en inzichten. Een uitnodiging om van je te horen en samen te verkennen hoe GC toegepast en verdiept kant worden.
Op de website van Mens en Communicatie vind je een grote variëteit aan informatie over Geweldloze Communicatie (GC) in de vorm van boeken, gratis te downloaden hulpmiddelen en de mogelijkheid om je in te schrijven voor een gratis online cursus over GC, om je verder te ondersteunen op deze reis. Bezoek de website om deze waardevolle tools te ontdekken en schrijf je in voor de nieuwsbrief, waarin ik regelmatig tips en inzichten deel over het toepassen van GC in diverse situaties.
Een greep uit onze bibliotheek
Mens en Communicatie boeken over Geweldloze Communicatie
Mens en Communicatie is in Nederland en Vlaanderen een toonaangevende boodschapper en uitgever van boeken over Geweldloze Communicatie.
Geweldloze Communicatie leren gebruiken in je dagelijkse communicatie kan je helpen helende innerlijke dialogen te voeren, evenals effectievere, empathische communicatie met anderen.
Stel je voor dat je de kracht van communicatie consequent kunt gebruiken om een dieper niveau van je wezen uit te drukken, en om consequent in staat te zijn contact met anderen te maken op hetzelfde niveau.
Hoe positief en sterk zouden de relaties in je leven kunnen zijn met dat niveau van zelfverbinding en aandachtige helderheid over je intentie en vaardigheid?
Laat je communicatie niet iets onbewusts worden!
Gebruik de uitzonderlijke hulpmiddelen in onze Geweldloze Communicatie boeken om je te helpen een bewuste, sterke en medelevende ‘spreker’ te worden.