gemiddelde leestijd ca. 6 min.
Feedback geven
en ontvangen
Feedback geven met Geweldloze Communicatie is gebonden aan een specifieke waarneming en een beoordeling van al of niet vervulde behoeften. Het biedt een waardevolle manier om te communiceren zonder oordeel, wat leidt tot meer helderheid en bruikbaarheid in persoonlijke en professionele interacties.
Feedback geven vs. evaluatie
Feedback wordt op de werkplek heel verschillend ervaren. In teams die samenwerken aan goederen, diensten of maatschappelijke doelen, is feedback een essentieel onderdeel om de koers voortdurend aan te passen. Toch wordt feedback geven en ontvangen vaak als een van de meest problematische communicatievormen ervaren. Dit raakt aan diepe behoeften zoals veiligheid, erkenning en zekerheid.
De uitdagingen van feedback
Feedback zit vaak vol met oordelen over de ander of jezelf.
Traditionele beoordelingssystemen, zoals puntenschaal-evaluaties, bevatten vaak impliciete oordelen die niet objectief meetbaar zijn.
De gevoeligheid voor kritiek, vaak aangeleerd in een cultuur van beschuldigen, maakt het lastig om feedback constructief te ontvangen.
1. Feedback geven zonder oordelen
Feedback die doordrenkt is van oordelen roept vaak verdediging op. Voorbeelden van moralistische oordelen zijn:
“Je hebt het weer verknald.”
“Je bent een uitstekende medewerker.”
“Je moet meer aandacht besteden aan details.”
Waarom oordelen problematisch zijn
Moralistische oordelen beperken de menselijkheid van zowel de gever als de ontvanger van feedback. Het gebruik van labels versterkt vaak een negatieve dynamiek waarin mensen feedback als kritiek ervaren.
Alternatief: Feedback gebaseerd op waarnemingen
Feedback kan constructief zijn als het is gebaseerd op specifieke waarnemingen en behoeften. Gebruik bijvoorbeeld de basisonderscheidingen van Geweldloze Communicatie:
Waarneming: Beschrijf objectief wat je hebt gezien of gehoord.
Gevoel: Benoem je emoties in relatie tot die waarneming.
Behoefte: Identificeer de behoeften die wel of niet zijn vervuld.
Verzoek: Stel een concreet, uitvoerbaar verzoek.
Â
Elke keer als je over iemand een vooroordeel hebt, beperk je zijn algehele menselijkheid en heb je de neiging vanuit dat beperkende beeld te communiceren.
2. Feedback geven, gebonden aan waarnemingen
Het soort feedback dat duidelijkheid en bruikbaarheid biedt, richt zich op specifieke waarnemingen en de mate waarin behoeften zijn vervuld. In Geweldloze Communicatie worden behoeften niet gebruikt om schuld toe te wijzen, maar om verbinding te maken.
Praktische stappen:
Bereid je voor: Zorg dat je eigen behoeften aan empathie zijn vervuld voordat je feedback geeft.
Gebruik waarnemingstaal: Beschrijf concreet gedrag in plaats van te oordelen.
Volg met een verzoek: Formuleer een specifiek verzoek, bijvoorbeeld: “Zou je in het vervolg je rapporten een dag eerder kunnen aanleveren?”
Effect van waarnemingstaal:
Het gebruik van waarnemingstaal maakt het eenvoudiger voor de ander om negatieve feedback te horen zonder dit als een aanval te ervaren. Toch kan de opvoeding in een cultuur van kritiek ervoor zorgen dat dit alsnog als kritiek wordt geïnterpreteerd.
Woorden die werken & Effectief samenwerken
Woorden die werken & Effectief samenwerken
Woorden die werken is een praktische gids voor effectieve communicatie op de werkplek en daarbuiten, die je helder aantoont welke richting je kunt kiezen, wat je moet doen om stress te verminderen en geeft je richtlijnen om de klippen van je gebruikelijke frustraties te omzeilen die anderszins je gedachten en acties zouden overnemen.
Auteur:Â Ike Lasater
3. Feedback ontvangen
Wanneer je feedback ontvangt, kun je deze omvormen tot bruikbare inzichten door vragen te stellen naar:
Specifieke waarnemingen: Vraag naar concreet gedrag waarop de feedback is gebaseerd.
Behoeften van de ander: Raad hardop of in stilte welke behoeften de feedbackgever probeert te uiten.
Praktische tips:
Blijf helder in je intentie: Communiceer vrij van oordeel wat je hebt gehoord en hoe je dit begrijpt.
Neem een time-out indien nodig: Gebruik zelfempathie om met je eigen emoties om te gaan voordat je reageert.
Check begrip: Vraag bijvoorbeeld: “Heb ik je goed begrepen dat je behoefte hebt aan meer punctualiteit?”
4. Een goed verzoek is het halve werk
Je verzoek bepaalt hoe de ander jouw feedback interpreteert. Het helpt om het gesprek te richten op wat je wilt bereiken, in plaats van op kritiek.
Procesverzoeken:
Bijvoorbeeld:
“Ben je bereid me te vertellen wat je hebt gehoord in mijn feedback?”
“Hoe voel je je bij wat ik net heb gezegd?”
Actieverzoeken:
Een actieverzoek richt zich op concreet gedrag, zoals:
“Zou je volgende keer X kunnen doen?”
Psychologische veiligheid vormt de basis voor het doen van heldere verzoeken en effectief feedback geven. Wanneer het gesprek uitdagend is, kan het nuttig zijn om zelfempathie te oefenen en rollenspellen te gebruiken om reacties voor te bereiden.
Samenvatting
Feedback geven en ontvangen met Geweldloze Communicatie vereist een focus op waarnemingen, gevoelens, behoeften en verzoeken. Dit vermindert oordelen en versterkt de helderheid en bruikbaarheid van feedback. Door empathie en zelfreflectie toe te passen, kun je feedback transformeren tot een krachtig hulpmiddel voor persoonlijke en professionele groei.
Wil je meer weten? Ontmoet Sophia
Sophia kan je begeleiden bij het geven en ontvangen van feedback door praktische tips en empathische ondersteuning te bieden. Ze gebruikt Geweldloze Communicatie als basis om je te helpen constructieve gesprekken te voeren, vrij van oordelen en vol respect.
📌 Probeer eens:
“Sophia, hoe kan ik feedback geven zonder dat het als kritiek overkomt?”
“Kun je me helpen om beter om te gaan met negatieve feedback?”
