gemiddelde leestijd ca. 6 min.
Psychologische
veiligheid
Psychologische veiligheid als basis voor effectief samenwerken​
Psychologische veiligheid is een cruciale pijler voor teams die willen excelleren in samenwerking en innovatie. Dit artikel verkent negen belangrijke vaardigheden die bijdragen aan het creëren van psychologische veiligheid op de werkplek.
1. Zelfverbinding
Verbinding maken met jezelf, ook wel zelfempathie genoemd, is een vaardigheid die je helpt om terug te keren naar aanwezigheid en bewuste keuzes te maken, zelfs in stressvolle situaties. Wanneer mensen zich bedreigd voelen, neigen ze vaak naar een vecht-, vlucht- of verstijf-reactie. Dit beperkt de opties om effectief te reageren.
Zelfverbinding door middel van zelfempathie of stille empathie – kerncomponenten van Geweldloze Communicatie – biedt een alternatief. Deze vaardigheden helpen je om je eigen gevoelens en behoeften te herkennen, waardoor je met meer veerkracht en kalmte kunt reageren.
2. Luisteren met je hele wezen
Luisteren naar de tevredenheid van de spreker, en niet alleen naar je eigen tevredenheid, is een essentiële vaardigheid. Dit betekent:
- Luisteren naar de behoeften achter de woorden.
- Parafraseren wat je hebt gehoord en checken of je het goed hebt begrepen.
- Verduidelijken wat de spreker met de interactie wil bereiken.
Wanneer mensen weten dat ze écht gehoord worden, groeit het vertrouwen. Ze voelen zich veilig genoeg om open te zijn, zelfs over moeilijke onderwerpen, wat cruciaal is voor teamgroei.
Elke keer als je over iemand een vooroordeel hebt, beperk je zijn algehele menselijkheid en heb je de neiging vanuit dat beperkende beeld te communiceren.
3. Duidelijke verzoeken en afspraken maken
Heldere verzoeken en afspraken zijn onmisbaar in teams. Ze voorkomen misverstanden en zorgen dat iedereen op dezelfde lijn zit. Wanneer teamleden concrete afspraken maken over wie wat doet en wanneer, ontstaat er een cultuur van verantwoordelijkheid en samenwerking.
Boekenbundel Effectief samenwerken
De boekenbundel Effectief samenwerken geeft net dat extra beetje achtergrondinformatie om met Geweldloze Communicatie, op je werk en met je collega’s nog meer tevredenheid en succes te bereiken en te vieren.
Auteur: Ike Lasater
4. Conflicten begroeten
Conflicten zijn onvermijdelijk in teams, maar ze bieden ook kansen. Het leren begroeten van conflicten met een open en nieuwsgierige houding is een belangrijke vaardigheid. Voorbereiding en aanwezigheid tijdens het gesprek – inclusief het aanpakken van oordelen over anderen en jezelf – kunnen spanningen verminderen en leiden tot oplossingen die iedereen tevreden stellen.
5. Een duurzaam leerproces creëren
Door gesprekken te evalueren en van fouten te leren, kunnen teams een opwaartse spiraal van groei creëren. Psychologische veiligheid ontstaat wanneer respectvolle gesprekken en empathisch luisteren de norm worden, wat leidt tot betere samenwerking en vertrouwen.
6. Onderbreken om verbinding te creëren
Hoewel onderbreken vaak als onbeleefd wordt gezien, kan het – mits goed uitgevoerd – de duidelijkheid en samenwerking bevorderen. Onderbrekingen met als doel verbinding te creëren, helpen teams om gefocust te blijven en effectiever samen te werken.
7. Feedback geven en ontvangen
Feedback is essentieel voor groei, maar moet altijd vanuit verbinding worden gegeven. Dit vergroot de kans dat feedback wordt ontvangen zoals bedoeld. Teams die vaardig zijn in het geven en ontvangen van feedback, creëren een veilige omgeving waarin leren en experimenteren worden aangemoedigd.
8. Waardering uiten
Waardering uiten is een krachtige manier om vertrouwen en motivatie te versterken. Teams waarin dankbaarheid en erkenning de norm zijn, hebben niet alleen sterkere relaties, maar behalen ook betere resultaten.
9. Zelfreflectie bevorderen
Zelfreflectie helpt teamleden om in verbinding te blijven met hun behoeften en die van anderen. Het bevordert zowel persoonlijke groei als effectieve samenwerking. Teams die zelfreflectie aanmoedigen, leggen een solide basis voor psychologische veiligheid.
Conclusie
Psychologische veiligheid is de sleutel tot succesvolle samenwerking. Wanneer teamleden zich veilig voelen om zichzelf te zijn, worden betere beslissingen genomen, innovatie gestimuleerd, en middelen efficiënter gebruikt. Door de bovengenoemde vaardigheden te ontwikkelen, kunnen teams niet alleen beter presteren, maar ook een cultuur van respect en vertrouwen opbouwen.
Wil je meer weten? Ontmoet Sophia
Heb je vragen over psychologische veiligheid of wil je leren hoe je de beschreven vaardigheden kunt toepassen in jouw team of organisatie? Sophia staat klaar om je te helpen!
📌 Probeer eens:
- “Sophia, hoe kan ik psychologische veiligheid creëren in mijn team?”
- “Kun je me helpen met voorbeelden van heldere verzoeken?”
