Het fundamentele voordeel van het dagelijks oefenen ligt in de verschuiving van een schuld en schaamte denkkader, naar een denkkader om te willen leren.
Ike Lasater Tweet
Het schuld en schaamte denkkader
Geweldloze Communicatie Tip 12
Met deze tip wil ik aandacht besteden aan het schuld-en-schaamte denkkader en hoe je het op een snelle en krachtige manier kan transformeren.
Dit typische denkkader, dat in onze samenleving dominant aanwezig is en ten grondslag ligt aan veel misverstanden, machteloosheid, verdriet en conflicten. Welke rol speelt het in het dagelijks leven van iedereen? Waar komt het vandaan? Waar kan je het aan herkennen en hoe kan je eruit stappen. Vragen waar ik onderstaand een antwoord op geef.
Wanneer je aan iets denkt dat je de afgelopen dag als pijnlijk of frustrerend hebt ervaren en je staat niet in verbinding met jezelf – met je eigen waarden – dan bevind je je in een typisch schuld-en-schaamte denkkader van veroordelen, verwijten, beschuldigen en bestraffen.
Met andere woorden, je wilt iemand anders of jezelf de schuld geven van wat wel of niet gebeurde. Dit denkkader is alom tegenwoordig, op de werkplek, binnen je gezin, je vriendenkring en ook in de samenleving algemeen. De focus hierbij ligt hoofdzakelijk op wat je niet wilt, in plaats van wat je wel zou willen.
Geweldloze Communicatie kent drie soorten verzoeken waarmee je om iets kunt vragen dat je wel wilt; een bijdrage leveren aan je eigen welzijn en aan het welzijn van anderen. Deze verzoeken worden in ‘actietaal’ en in de tegenwoordige tijd uitgesproken. Uitvoerige informatie over het doen van heldere verzoeken, waarmee jij en anderen ontvangen wat je nodig hebt – zonder dat het op een eis lijkt – lees je in dit artikel.
Stel, tijdens een vergadering is een collega kortaf tegen je, en je reageert bijvoorbeeld op deze manier: “Wat ben je weer onbeschoft!” Je collega reageert hierop in het gebruikelijke schuld-en-schaamte denkkader door zich bijvoorbeeld te verdedigen of een oordeel te vellen: “Je moet niet altijd zo gevoelig zijn!” Hierdoor zou echter niets veranderen. Jezelf vertellen te stoppen met beschuldigen of veroordelen evenmin.
Gebruik in plaats daarvan het rouwproces – een Geweldloze Communicatie vaardigheid die je gebruikt om je uit een spiraal van beschuldigen en (be)straffen te halen – en benoem in stilte wat je hebt waargenomen: “Zij handelde op een manier die ik als onprettig ervaar. Mijn behoefte aan respect, aan gezien en gehoord worden is niet vervuld.” Doordat je de waarneming benoemt en de ervaring weer doorleeft, verschuift je bewustzijn naar iets waar je wel invloed op hebt: namelijk je behoefte aan respect, aan gezien en gehoord worden.
Op dit punt aangekomen zou je kunnen overwegen om een verzoek te doen.
Een belangrijke rol om het schuld-en-schaamte denkkader op een snelle manier te transformeren is weggelegd voor de vaardigheden van zelfempathie en stille empathie. Deze vaardigheden zijn ook een heel goed middel tegen burn-out.
Probeer het deze week zelf eens
Probeer je deze week eens aan een voorval te herinneren die jou aanzette tot veroordelen, beschuldigen of verwijten. Wanneer je hieraan terugdenkt, gebruik dan het rouwproces om je met je behoeften te verbinden. Merk je, hoe deze stap je van het beschuldigen afhoudt?
Mens en Communicatie boeken over Geweldloze Communicatie
Mens en Communicatie is in Nederland en Vlaanderen een belangrijke voorvechter en uitgever van boeken over Geweldloze Communicatie.
Geweldloze Communicatie is een fantastische aanvulling op je persoonlijke gewoonte, je diepste drijfveren helder te krijgen, moedig te leren vragen wat je wilt, conflicten op te lossen, relaties te verdiepen en wederkerig tevredenstellende oplossingen met anderen te bedenken.
Met onze boeken over persoonlijke groei en ontwikkeling:
- kun je uitzonderlijke persoonlijke en professionele relaties creëren,
- kun je anderen medelevend begrip aanbieden,
- weet je wanneer en hoe je datzelfde voor jezelf kunt vragen,
- voorkom en los je misverstanden en problemen op,
- spreek je je eigen waarheid op een heldere, krachtige manier die eerder tot harmonie leidt dan tot een conflict,
- creëer je begrip zonder dwang.
Support, begeleiding, informatie
Heb je vragen over hoe je Geweldloze Communicatie leert gebruiken? Wil je meer achtergrondinformatie over deze tip of gewoon een reactie sturen of feedback geven, gebruik dan het reactie-formulier onderaan elke tip. Elke reactie wordt door mij persoonlijk beantwoord.
Ik wens je een inspirerende reis toe en hoop dat de tips een bijdrage leveren aan je persoonlijke welzijn en aan dat van anderen.
Met een hartelijke groet
Harald Borjans
Woorden die werken, Geweldloze Communicatie voor op de werkplek en daarbuiten.
Lees alles over het transformeren van het schuld-en-schaamte denkkader, het doen van verzoeken en over de vaardigheden van zelfempathie en stille empathie.
Inclusief 52 handige werkplek communicatie tips.
Auteur: Ike Lasater.